"अर्ह": अवतरणों में अंतर

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
यहाँ जाएँ:नेविगेशन, खोजें
No edit summary
No edit summary
पंक्ति 1: पंक्ति 1:
{{शब्द संदर्भ लघु
{{शब्द संदर्भ लघु
|हिन्दी= आदरणीय, माननीय, उपयुक्त, योग्य, अधिकारी, पात्र, मूल्यवान, मूल्य,
|हिन्दी= आदरणीय, माननीय, उपयुक्त, योग्य, अधिकारी, पात्र, मूल्यवान, मूल्य, पूज्य, [[इन्द्र]], [[विष्णु]]
|व्याकरण= [संस्कृत भाषा धातु अर्ह्+अच्] [[विशेषण]]- पूज्य, पुल्लिंग- [[इन्द्र]], [[विष्णु]]
|व्याकरण=धातु, [[विशेषण]], पुल्लिंग
|उदाहरण= जैसे:- पूजार्ह- (पूजा+अर्ह), पूजा के योग्य, पूजनीय, दंडार्ह- (दंड+अर्ह), दंड के योग्य, दंडनीय
|उदाहरण=पूजार्ह- (पूजा+अर्ह), पूजा के योग्य, पूजनीय, दंडार्ह- (दंड+अर्ह), दंड के योग्य, दंडनीय
|विशेष= यौगिक शब्द बनाने में विशेषण रूप में 'अर्ह' (उपयुक्त/योग्य) का उपयोग अधिक होता है।
|विशेष= यौगिक शब्द बनाने में विशेषण रूप में 'अर्ह' (उपयुक्त/योग्य) का उपयोग अधिक होता है।
|पर्यायवाची= इन्द्र, अनंतदृष्टि, अर्ह, देवेंद्र, देवेश, अर्घ, मूल्य, अर्थ, उपयोगी, उपयुक्त, फ़ायदेमंद, योग्य, व्यवहार्य, हितकारी
|पर्यायवाची= इन्द्र, अनंतदृष्टि, अर्ह, देवेंद्र, देवेश, अर्घ, मूल्य, अर्थ, उपयोगी, उपयुक्त, फ़ायदेमंद, योग्य, व्यवहार्य, हितकारी
|संस्कृत= (विशेषण) [अर्ह्+अच्], आदरणीय, आदर योग्य, पात्र, अधिकारी,-<ref>अर्हाविभोजयन् विप्रो दण्यमर्हति माषकम्- [[मनुस्मृति]] 8/312</ref>, योग्य, दावेदार, अधिकारी- <ref>नैवार्हः पैतृकं रिकथं पतितोत्पादितो हि सः- मनुस्मृति 9/144</ref>, <ref>संस्कारमर्हस्त्वं न च लप्स्यसे-रामायण</ref>, <ref>तस्मान्नार्हा वयं हन्तुंधार्तराष्ट्रान् स्वबान्धवान्- भगवदगीता 1/37</ref>, इसी प्रकार मान. वध. दंड. आदि सुहावना, उचित, उपयुक्त-<ref>केवलं यानमर्ह स्यात्- पंचतंत्र 3</ref>, <ref>स भृत्योऽर्हो महीभुजाम् पंचतंत्र 1/87-92</ref>
|संस्कृत=[अर्ह्+अच्], आदरणीय, आदर योग्य, पात्र, अधिकारी,-<ref>अर्हाविभोजयन् विप्रो दण्यमर्हति माषकम्- [[मनुस्मृति]] 8/312</ref>, योग्य, दावेदार, अधिकारी- <ref>नैवार्हः पैतृकं रिकथं पतितोत्पादितो हि सः- मनुस्मृति 9/144</ref>, <ref>संस्कारमर्हस्त्वं न च लप्स्यसे-रामायण</ref>, <ref>तस्मान्नार्हा वयं हन्तुंधार्तराष्ट्रान् स्वबान्धवान्- भगवदगीता 1/37</ref>, इसी प्रकार मान. वध. दंड. आदि सुहावना, उचित, उपयुक्त-<ref>केवलं यानमर्ह स्यात्- पंचतंत्र 3</ref>, <ref>स भृत्योऽर्हो महीभुजाम् पंचतंत्र 1/87-92</ref>
|अन्य ग्रंथ=
|अन्य ग्रंथ=
}}
}}

08:24, 16 जनवरी 2011 का अवतरण

शब्द संदर्भ
हिन्दी आदरणीय, माननीय, उपयुक्त, योग्य, अधिकारी, पात्र, मूल्यवान, मूल्य, पूज्य, इन्द्र, विष्णु
-व्याकरण    धातु, विशेषण, पुल्लिंग
-उदाहरण   पूजार्ह- (पूजा+अर्ह), पूजा के योग्य, पूजनीय, दंडार्ह- (दंड+अर्ह), दंड के योग्य, दंडनीय
-विशेष    यौगिक शब्द बनाने में विशेषण रूप में 'अर्ह' (उपयुक्त/योग्य) का उपयोग अधिक होता है।
-विलोम   
-पर्यायवाची    इन्द्र, अनंतदृष्टि, अर्ह, देवेंद्र, देवेश, अर्घ, मूल्य, अर्थ, उपयोगी, उपयुक्त, फ़ायदेमंद, योग्य, व्यवहार्य, हितकारी
संस्कृत [अर्ह्+अच्], आदरणीय, आदर योग्य, पात्र, अधिकारी,-[1], योग्य, दावेदार, अधिकारी- [2], [3], [4], इसी प्रकार मान. वध. दंड. आदि सुहावना, उचित, उपयुक्त-[5], [6]
अन्य ग्रंथ
संबंधित शब्द
संबंधित लेख

अन्य शब्दों के अर्थ के लिए देखें शब्द संदर्भ कोश

टीका टिप्पणी और संदर्भ

  1. अर्हाविभोजयन् विप्रो दण्यमर्हति माषकम्- मनुस्मृति 8/312
  2. नैवार्हः पैतृकं रिकथं पतितोत्पादितो हि सः- मनुस्मृति 9/144
  3. संस्कारमर्हस्त्वं न च लप्स्यसे-रामायण
  4. तस्मान्नार्हा वयं हन्तुंधार्तराष्ट्रान् स्वबान्धवान्- भगवदगीता 1/37
  5. केवलं यानमर्ह स्यात्- पंचतंत्र 3
  6. स भृत्योऽर्हो महीभुजाम् पंचतंत्र 1/87-92